maandag 27 februari 2012

Assemblage SpaceX Dragon/Falcon 9 voltooid

Op Cape Canaveral in Florida is de assemblage van de SpaceX Dragon capsule en de Falcon 9 draagraket afgerond. De combinatie zal in het tweede kwartaal van dit jaar gelanceerd worden richting het internationale ruimtestation ISS. In eerste instantie was het de bedoeling dat de capsule het ISS alleen zou naderen, en pas in een volgende missie daadwerkelijk aan het ruimtestation zou worden gekoppeld. SpaceX en NASA zijn echter overeengekomen om beide missies te combineren, waardoor er nu al direct vracht kan worden afgeleverd.

De missie is een grote mijlpaal voor NASA. Voor het eerst zal een commercieel ruimtevaartuig koppelen aan het ISS. Het is de bedoeling dat in de toekomst ook astronauten van commerciële vluchten gebruik kunnen maken.

zaterdag 25 februari 2012

Succesvolle lancering MUOS 1

Na twee eerdere pogingen bleek drie keer scheepsrecht voor MUOS 1. Gisteravond om 23:15 uur (NL tijd) kwam de Atlas 5 raket dan eindelijk los van het lanceerplatform op Cape Canaveral en bracht de MUOS 1 in een hoge baan om de Aarde. Vanaf daar zal de defensiesatelliet met een eigen motor in een geostationaire baan worden gebracht.

Zie voor meer informatie over de MUOS 1 en de verschillende lanceerpogingen onze eerdere berichtgeving.

vrijdag 24 februari 2012

LIVE: Lancering MUOS 1

Over minder dan 3 uur zal vanaf Cape Canaveral in Florida de defensiesatelliet MUOS 1 gelanceerd worden. De kans dat het weer voor de derde keer roet in het eten zal gooien is slechts 10%. De lancering is hier live te volgen.

Zie ook onze eerdere berichtgeving.

donderdag 23 februari 2012

Morgen lanceringen in de VS en China

In de VS zal morgenavond voor de derde keer geprobeerd worden om de defensiesatelliet MUOS-1 te lanceren met behulp van een Atlas 5 raket. De lancering vanaf Cape Canaveral in Florida staat gepland voor 23:15 uur Nederlandse tijd. Twee eerdere pogingen op 16 en 17 februari werden op het laatste moment afgeblazen door slecht weer. Voor morgen wordt de kans op acceptabele condities geschat op 60% 80%. Zie ook onze eerdere berichtgeving over de lancering van MUOS-1.

Ook vanuit China zal er morgen gelanceerd worden. Het gaat om een Long March 3C raket met aan boord een Beidou navigatiesatelliet. De lancering vanaf het Xichang Satellite Launch Center staat gepland voor 17:20 uur (NL tijd). China bouwt al jaren aan een eigen navigatiesysteem, om niet afhankelijk te hoeven zijn van het Amerikaanse GPS. Naar verwachting heeft het systeem in 2020 globale dekking.


Discovery voorgoed op slot

Het luik van de space shuttle Discovery is gisteren voor de laatste keer gesloten. Discovery wordt in Orbiter Processing Facility-1 van het Kennedy Space Center in Florida voorbereid om tentoongesteld te worden. Op 17 april zal de shuttle bovenop een gemodificeerde Boeing 747 worden getransporteerd richting het Udvar-Hazy Center van het Smithsonian National Air and Space Museum in Virginia, waar het op 19 april zal arriveren.

De space shuttle Atlantis zal uiteindelijk worden tentoongesteld op het Kennedy Space Center Visitor Complex. Endeavour zal te zien zijn in het California Science Center in Los Angeles. De testshuttle Enterprise, die overigens nooit in de ruimte heeft gevlogen, zal verhuizen van het Udvar-Hazy Center naar het Intrepid Sea-Air-Space Museum in New York.

dinsdag 21 februari 2012

ISS krijgt nieuwe centrifuge

Het internationale ruimtestation ISS krijgt mogelijk eind dit jaar al een nieuwe onderzoekscentrifuge. Het onderdeel is ontwikkeld door Astrium Space Transportation en wordt momenteel geassembleerd door NanoRacks LLC. De centrifuge bevat 8 containers met elk een volume van 65 ml die kunnen worden blootgesteld aan zwaartekrachtniveaus tussen 0,1 en 1,5 keer die op Aarde. Op deze manier kan bijvoorbeeld worden onderzocht hoe bepaalde levensvormen zich kunnen hebben ontwikkeld op andere hemellichamen. Ook kan worden bekeken hoe goed planten zouden kunnen groeien op de Maan of op Mars. Dit soort onderzoek is op Aarde erg moeilijk, door het altijd aanwezige zwaartekrachtsveld.

Het is nog niet bekend wanneer de centrifuge precies gelanceerd zal worden, of met behulp van welke raket. Door de geringe grootte van het apparaat zijn in principe zijn alle vrachtschepen richting het ISS een mogelijkheid.

Lancering MUOS 1 op zijn vroegst vrijdag

De lancering van de Amerikaanse defensiesatelliet MUOS 1 staat nu gepland voor komende vrijdag 24 februari om 23:15 uur (Nederlandse tijd). Twee eerdere pogingen werden vorige week afgeblazen door slecht weer, waarna de Atlas 5 raket werd teruggereden naar de Vertical Integration Facility. Donderdag zal de raket weer worden teruggeplaatst op het lanceerplatform om te worden voorbereid op de lancering van vrijdag.

De kans dat de lancering vrijdag doorgaat is echter slechts 40%, doordat er wederom slecht weer voorspeld is. Voor zaterdag en zondag is de kans op acceptabel weer met 80% een stuk hoger. Zie ook onze eerdere berichtgeving over de lancering van MUOS 1.

maandag 20 februari 2012

SPECIAL: Ruimtetoerisme

Toen Yuri Gagarin op 12 april 1961 als eerste mens in een baan om de Aarde vloog, dacht men dat het nooit lang kon duren voordat ruimtevaart gemeengoed zou worden. Immers, in de luchtvaart had er ook slechts 10 jaar gezeten tussen de eerste vlucht van de gebroeders Wright en de oprichting van de eerste commerciële luchtvaartmaatschappij. We zijn nu echter ruim 50 jaar verder en het aantal ruimtetoeristen is op twee handen te tellen. Met een prijskaartje per vlucht van tussen de 20 en 35 miljoen dollar is het duidelijk nog geen gemeengoed.

Hier lijkt echter zeer snel verandering in te komen. Een aantal bedrijven is druk bezig om in de komende jaren commerciële ruimtereizen te kunnen aanbieden tegen aanzienlijk lagere tarieven. Het zal in eerste instantie gaan om suborbitale vluchten naar een hoogte van 100 tot 150 km, waarbij de passagiers zo'n 5 tot 10 minuten gewichtloos zijn. De lucht zal op die hoogte niet meer blauw zijn, maar zwart en de kromming en atmosfeer van de Aarde zijn duidelijk zichtbaar.

Het lijkt een kleine stap van suborbitale naar orbitale ruimtevluchten, maar dit is helaas niet het geval. Voor een suborbitale vlucht is een maximum snelheid vereist van ongeveer 1 km/s, terwijl dit voor een orbitale vlucht zo'n 8 km/s is. Voor dezelfde massa geldt dat voor een 8 keer zo grote snelheid, 64 keer zoveel energie nodig is. Dit wordt ook nog eens meegenomen in de vorm van brandstof, die zelf ook weer massa heeft, waardoor de hoeveelheid benodigde energie uiteindelijk nog hoger zal uitvallen.

Op betaalbare orbitale vluchten zullen we dus nog even moeten wachten, maar suborbitale vluchten starten mogelijk al volgend jaar. Hieronder een overzicht van de belangrijkste spelers:

Virgin Galactic / Scaled Composites

Het lijkt erop dat het bedrijf van miljardair Richard Branson het eerste zal zijn dat commerciële bemande ruimtevluchten zal uitvoeren. Ondertussen zijn er al zo'n 500 tickets verkocht, wat een verdubbeling van het aantal astronauten zou betekenen. Virgin Galactic zal gebruik maken van de White Knight Two / SpaceShipTwo combinatie, ontworpen door het bedrijf van luchtvaartpionier Burt Rutan. SpaceShipTwo biedt plaats aan 6 passagiers en 2 piloten. Er zijn al enkele tientallen testvluchten uitgevoerd en de eerste ruimtevlucht (zonder passagiers) staat gepland voor de zomer van dit jaar. De ticketprijs is momenteel 200.000 dollar, maar naar verwachting zal dit de komende jaren snel dalen. De eerste passagiersvluchten staan gepland voor 2013.

XCOR Aerospace

Ondanks dat er nog geen vliegend prototype bestaat van de XCOR Lynx, is het bedrijf toch een eind op weg. De raketmotoren zijn al uitvoerig getest, en ook zijn er verschillende windtunnelexperimenten uitgevoerd. De Lynx biedt plaats aan 1 passagier en 1 piloot. De eerste testvlucht staat gepland voor de herfst van dit jaar en het bedrijf verwacht in 2014 te beginnen met passagiersvluchten. Naar verwachting zullen de vluchten in eerste instantie 95.000 dollar kosten.

Blue Origin

Dit enigszins mysterieuze bedrijf heeft al een aantal succesvolle testvluchten uitgevoerd met een prototype van hun New Shepard. Bij de laatste testvlucht in de zomer van 2011 ging het echter mis, wat leidde tot verlies van het voertuig. Het is niet duidelijk wanneer Blue Origin commerciële vluchten wil gaan aanbieden.

Overig

Naast Virgin Galactic/Scaled Composites, XCOR Aerospace en Blue Origin, zijn ook de volgende bedrijven bezig met het ontwikkelen van suborbitale ruimtevaartuigen:
Het is niet overdreven om te stellen dat we op het punt staan een nieuw tijdperk van de ruimtevaart te betreden. Wellicht kost een tripje naar de ruimte over 10 jaar net zoveel als een verre vliegreis. En waar zou jij dan voor kiezen?


zaterdag 18 februari 2012

Swarm satellieten op weg naar Rusland

De drie satellieten die samen de Swarm formatie zullen gaan vormen zijn klaar om naar Rusland te vertrekken. Daar zullen ze in juli gelanceerd worden vanaf het Plesetsk Cosmodrome, bovenop een Rockot raket. De missie is de vierde in het Earth Explorer programma van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en heeft als doel om het magnetisch veld van de Aarde tot in het kleinste detail in kaart te brengen.

Om dit voor elkaar te krijgen zullen de satellieten in een bijzondere formatie vliegen. Twee ervan zullen zich dicht bij elkaar bevinden op een hoogte van zo'n 460 km, terwijl de derde satelliet zo'n 70 km hoger zal vliegen. Deze formatie stelt Swarm in staat om de verschillende bronnen van het magnetisch veld zo goed mogelijk uit elkaar te houden.

Wederom uitstel lancering MUOS 1

Net als gisteren is de lancering van MUOS 1 bovenop een Atlas 5 uitgesteld vanwege slecht weer. Morgenavond zal er opnieuw een poging worden gewaagd.

[Update] Vanwege de beperkte beschikbaarheid van de radarsystemen waarmee de Atlas 5 tijdens de lancering gevolgd wordt, is de lancering uitgesteld tot tenminste komende woensdag 22 februari. In de tussentijd zal de raket in de Vertical Integration Facility worden gestald waar het beter beschermd is tegen het weer.

vrijdag 17 februari 2012

Shenzhou 9 toch bemand?

Eergisteren werd bekend dat China in juni de Shenzhou 9 capsule zal lanceren. Het zou gaan om een onbemande missie, waarna er in 2013 een bemande missie zou volgen. Vandaag maakt het Chinese persbureau Xinhua echter bekend dat ook de Shenzhou 9 capsule bemand zal zijn. Drie bemanningsleden zullen de module handmatig koppelen aan het Tiangong-1 ruimtestation om daar vervolgens waarschijnlijk een aantal weken onderzoek te doen.

Het is vooralsnog onduidelijk waarom de verschillende bronnen elkaar tegenspreken.

Succesvolle ruimtewandeling ISS

De Russische kosmonauten Oleg Kononenko en Anton Shkaplerov hebben gisteren een ruimtewandeling gemaakt buiten het internationale ruimtestation ISS. De belangrijkste taak van de ruimtewandeling, die in totaal 6 uur en 15 minuten duurde, was het verplaatsen van een Russische robotarm om plaats te maken voor een nieuwe module. Het gaat om de Multipurpose Laboratory Module, ook wel "Nauka" genoemd, die in de zomer van 2013 gelanceerd zal worden bovenop een Proton raket. Nauka zal de primaire onderzoeksmodule van de Russen worden aan boord van het ISS.

Uitstel lancering MUOS 1

Door harde wind boven Cape Canaveral is de lancering van MUOS 1 bovenop een Atlas 5 gisteravond afgeblazen. De lancering staat nu gepland voor vanavond om 23:42 uur Nederlandse tijd.

donderdag 16 februari 2012

Vanavond lancering MUOS 1

Om 23:46 uur Nederlandse tijd zal vanavond vanaf Cape Canaveral in Florida de MUOS 1 satelliet gelanceerd worden bovenop een Atlas 5 raket. Het is de eerste in een reeks van vijf satellieten die de naam MUOS zullen dragen, wat staat voor Mobile User Objective System. Deze satellieten zullen 3G communicatie verzorgen in oorlogsgebieden. Het systeem zal worden beheerd door de Amerikaanse marine, maar ook andere legeronderdelen zullen er gebruik van maken.

Met een gewicht van zo'n 6800 kg is de MUOS 1 de zwaarste lading voor de Atlas 5 tot nu toe. Er zal daarom gebruik worden gemaakt van de zeer krachtige 551-configuratie. Dit betekent dat zowel de satelliet als de bovenste trap zich in een omhuizing bevinden met een doorsnede van 5 meter. Om extra stuwkracht te genereren worden er naast de hoofdmotor ook nog 5 solid rocket boosters ingezet. Deze extra motoren branden voor zo'n 90 seconden, en vallen dan weg van de raket.

De lancering van MUOS 1 is tevens speciaal omdat het de 200e missie betreft van de Centaur trap. Deze bovenste trap is al in gebruik sinds 1962 en heeft altijd een belangrijke rol gespeeld in de Amerikaanse ruimtevaart.

woensdag 15 februari 2012

China lanceert in juni onbemande Shenzhou 9

Als alles goed gaat zal China in juni van dit jaar de Shenzhou 9 capsule lanceren bovenop een Long March 2F raket. In tegenstelling tot eerdere berichten gaat het om een onbemande vlucht. De Shenzhou 9 zal automatisch worden gekoppeld aan het Tiangong-1 ruimtestation, waarna een aantal testen zullen worden uitgevoerd. Het grootste verschil met de Shenzhou 8 missie van vorig jaar, is dat deze keer de doorgang tussen de beide ruimteschepen zal worden geopend. Het slagen van deze test is van groot belang voor het doorgaan van de bemande Shenzhou 10 missie, die nu gepland staat voor 2013.

SES 4 eindelijk gelanceerd

De Europese communicatiesatelliet SES 4 is na anderhalve maand uitstel eindelijk gelanceerd bovenop een Russische Proton M raket. De lancering vond gisteravond om 20:36 uur Nederlandse tijd plaats vanaf het Baikonur Cosmodrome in Kazachstan.

Een aantal media melden dat het om een Nederlandse satelliet zou gaan, maar dit is niet helemaal juist. De satelliet is eigendom van het Luxemburgse SES, dat een groot aantal communicatiesatellieten bezit.
De verwarring komt voort uit het feit dat het beheer van een deel van de SES vloot, waaronder SES 4, in handen is van het in Den Haag gevestigde SES World Skies.

André Kuipers 6 weken langer in het ISS

De Nederlandse astronaut André Kuipers heeft bekendgemaakt dat hij 6 weken langer aan boord van het internationale ruimtestation ISS zal verblijven. Dit heeft alles te maken met een verkeerd verlopen lektest van een Soyuz capsule eind januari. Die capsule had op 30 maart gelanceerd moeten worden met de nieuwe bemanningsleden van Expeditie 31, maar deze lancering is nu met 2 maanden uitgesteld.

Dit heeft tot gevolg dat ook de komende twee geplande Soyuz landingen, waaronder dus die van Kuipers, met zo'n 6 weken zijn vertraagd. Kuipers geeft op zijn website aan dat hij het jammer vindt dat hij hierdoor een aantal familiegelegenheden zal mislopen, maar dat hij aan de andere kant blij is om meer tijd in de ruimte te kunnen doorbrengen.